Bir direnişin başlangıncı: 19 Mayıs. Mustafa Kemal Samsun’a ayak bastığında Osmanlı’nın durumu bita şekilde, her yer edilmiş idi. Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk’unda Osmanlı’nın bitap ve işgal edilmiş durumundan şöyle söz eder: “Osmanlı Devleti’nin dahil bulunduğu grup, Harbi Umumi’de mağlup olmuş. Osmanlı Ordusu her tarafta zedelenmiş, şartları ağır bir mütarekname imzalanmış. Büyük Harp’in uzun seneleri zarfında, millet yorgun ve fakir bir halde. Millet ve memleketi Harbi Umumi’ye sevk edenler, kendi hayatları endişesine düşerek memleketten firar etmişler. Saltanat ve hilafet mevkiini işgal eden Vahdettin, soysuzlaşmış, şahsını ve yalnız tahtını temin edebileceğini tahayyül ettiği alçakça tedbirler araştırmakta. Damat Ferit Paşa’nın Riyaseti’ndeki kabine; aciz, haysiyetsiz, korkak, yalnız padişahın iradesine tabii ve onunla beraber şahıslarını koruyabilecek herhangi bir vaziyete razı. Ordunun elindeki silahlar alınmış ve alınmakta… İtilaf devletleri, mütareke hükümlerine riayete lüzum görmüyorlar. Birer vesile ile İtilaf donanmaları ve askerleri İstanbul’da. Adana vilayeti, Fransızlar; Urfa, Maraş, Ayıntap İngilizler tarafından işgal edilmiş. Antalya’da ve Konya’da İtalyan askeri kıtaları; Merzifn ve Samsun’da İngiliz askerleri bulunuyor. Her tarafta yabancı subay ve memurları ve özel adamları faaliyette. Nihayet, söze başlangıç olarak kabul ettiğimiz tarihten dört gün evvel, 15 Mayıs 1919’da İtilaf devletlerinin rızasıyla Yunan ordusu İzmir’e çıkarılıyor. Bundan başka memleketin her tarafında, Hristiyan unsurlar gizli, açık, özel emel ve maksatlarının elde edilmesinin teminine, devletin bir an evvel çökmesine mesai sarf ediyorlar. Daha sonra elde edilen sağlam malumat vesikalar ile teyit olundu ki İstanbul Rum Patrikhanesi’nde teşekkül eden Mavri Mira Heyeti vilayetler dahilinde çeteler teşkil ve idare etmek, mitingler ve propangadalar yaptırmakla meşgul. Yunan Salibi Ahmeri resmi Muhacirin Komisyonu; Mavri Mira heyetinin mesaisinin kolaylaştırılmasına hizmet etmekte. Mavri Mira heyeti tarafından idare olunan Rum mekteplerinin izci teşkilatları, yirmi yaşını geçmiş gençler de dahil olmak üzere her yerde ikmal olunuyor. Ermeni Patriği Zevan Efendi’de, Mavri Mira heyeti ile hemfikir olarak çalışıyor. Trabzon, Samsun ve bütün Karadeniz sahillerinde teşekkül etmiş ve İstanbul’daki merkeze bağlı Pontus Cemiyeti kolaylıkla ve muvaffakiyet ile çalışıyor.”
Mustafa Kemal ve silah arakadaşları her şeyi göze alarak bu direnişi başlatmışlardı. Bunun için anadan, kardeşten, yârdan, serden geçtiler ve başardılar. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’nde ve Bursa Nutku’nda bahsettiği gençler olmak dileğiyle...
Türkan Saylan, Necip Hablemitoğlu, Ahmet Taner Kışlalı, Çetin Emeç, Turan Dursunlar, Bahriye Üçok, Sinan Ateş, Adnan Kahveci, Recep Yazıcıoğlu, İsmail Hakkı Tonguç, Hasan Ali Yücel gibilerini yaşamak ve yaşatmak için “ileri daima ileri!” bakmamız ve okumamız lazım.
Samsun’da doğan güneşi yaşamak, yaşatmak ve yaşattırmak esenliğiyle...
Daima gideceğimiz yol Türk milletine ufuk açan Gazi’nin yolu olacaktır! Gazi, Samsun’a çıkarken hasta idi. 6 saatte 1 sıcak duş alması gerekti. Hastalığına rağmen Türk milletinin direnişini başlattı. Bu direniş asırlar boyunca devam etti ve edecektir!
Türk milleti umutsuzluğa kapılmasın çünkü araştıran, okuyan, sorgulayan bir gençlik var. Türk gençleri Gazi’nin şu sözünü hiçbir unutmasın: “Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur!”