İttihatçıların Mektupları 1
Ankara: 25 Teşrin-i evvel 336
Berlin’de Tal‘at Paşa’ya
Kardeşim
Geçenlerde pek kısa fâsıla ile Moskovo’da da Enver ve Cemâl Paşalardan vârid olub Berlin’de zât-ı devletlileriyle birlikde ittihâz edilmiş ve Rusya Cumhuriyeti tarafından da tasviye iktirân eylemiş bir karâr üzerine Türkistan Afganistan ve Hindistan’da İngiltere ‘aleyhine icrâ-yı fa‘âliyet ve hareket maksadına matuf tasvirât ve teşebbüsâta bahis bulunan iki kıt‘a mektûb verilmiş cevâb sûretlerini İtalya’da Ankara hükümetinin mümessilliğine ta‘yin kılınan Aydın meb‘usu Cami Beyefendi taraf-ı ‘âlilerine isâl eylediği cihetle anlarda mevzû-bahs olan mesâ’il ve husûsâtı burada tekrâra hâcet görmedim. Mesâ’il-i hâriciyyeye dâ’ir te‘âtî edilen muharrerât-ı resmiye sûretlerinde müşârun ileyhin nezdinde olduğuna anları bi’t-tabi‘ mutâla‘a buyurursunuz. Anadolu usûlüne vaziyet-i hâriciyyemizle Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetinin istihlâs ve istiklâl-i devlet ve memleket emrindeki mukarrerât ve icrâ‘atına dâ’ir olan ma‘lûmât ve izâhâtı dahi mümesssil-i müşârun ileyhden alabileceğimiz cihetle bu mehisede tatvîl-i kelâmı zâ’id ‘ad eyledim. Gerek mekâtib-i mezkûre mu‘tadında ve gerek Cami Beyefendinin ifâdatına müstebân olacağı üzere Zât-ı ‘âlînizin garb ‘aleminde bizim Anadolu’da ve diğer rüfekâ-yı mesâgiyyelerde memâlik–i şarkiyyede mütevâziyyen hareket ve müterâfikan bezl-i mesâ‘iye ve gayret itmeleri halâs-ı memleket ve selâmet-i millet içün a‘zami derecede istifâdenin şart-ı mukaddemidir. Bu cihetle garbda vukû‘ bulacak mesâ‘i ve icraât-ı devletlerinin buraya peyderpey i‘tâ-yı ma‘lûmât edildiği takdirde mikdârât ve icrâ‘atda ahenk tam husûl bularak maksada vusûl kesb-i suhûlet ider. Selâhiyyet-i temsiliyyeyi Almanya’da şâmil olan Cami beyefendi ile bu bâbda te’sîs-i münâsebet edilmesi ricâsıyla te’yid-i te’sir ihtirâm olunur kardeşim.
fi 25 Teşrîn-i evvel sene 36 da yazılmışdır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Re’isi
Mustafa Kemâl
T.İ.T.E Arşivi, Sıra No: 2295, Kutu: 327, Belge No: 1
